Almanya ve özellikle Berlin elektronik müziğin kronolojik dokümantasyonu yapıldığında karşımıza en çok çıkan merkezlerden.Uzun uzadıya müzikal janr çizelgeleri düzenlendiğinde bugünlerde dinlemiş olduğumuz pek çok müziğin ilk denemelerinin,amatör/profesyonel sanatçıların her ne kadar henüz çözememiş olsak da neredeyse kasvetin göbeğine bağlanmış bir şehir imgelemi içerisinde bu kadar alternatifli ve değişken müzikal formasyonları icra edebilmesi Berlin’i diğerlerinin arasında apayrı bir noktaya yerleştirmemiz gerektiğinin neticesine ulaştırıyor.Alternatif terimini biraz açarsak bu iş müzikal çeşitlikten,video sanatı üzerinde çalışmalara,sanatsal yıkımı temsil eden ile ana akımın içerisinde yitip gideni bir arada keşfedebileceğiniz seçkinin çoğulculuğuna hatta giderek artan yabancı nüfusundaki çeşitliliğe kadar pek çok farklı seçenek ile ilklerin ve öncül olmaya devam etmekte kararlı bir çizgi sunuyor Berlin.
Çoğu kişi için Horst Weidenmüller ismi ilk anda pek bir şey ifade etmeyebilir.Müzik dinleyicisi bir genç olarak 15-16 yaşlarında bir kararın arifesindedir.Müzik üretmek üzerine fikirlerini arkadaşları ile konuştuğunda hep aynı tepkiyi alacaktır.”Hayır,hayır bu sana göre değil”.Horst kararını vermiştir.Sahnenin önünde olmak yerine sahne ardılında kalıp müziğin sunumu,ulaştırılması üzerine çalışma kararını verir.1983 yılında henüz duvarın ikiye böldüğü Berlin’e geldiğinde alternatif yaşam alanlarının (squad) içerisinde kendine uygun bir alan bulur.Almanya’nın gerisinden tamamen ayrıksı bir tablo ortaya koyan şehir içerisinde neler olup bittiğini gözlemlemeye başlar.İlk notlarını ve tanışıklığını da Einstürzende Neubauten hakkında alır.Önce bir plakçıda ardından da techno müziğin mabetlerinden biri olarak anılacak olan ve zamanın öncül isimlerinden Westbam’in çaldığı Metropol kulübünün video dokümantasyonlarını hazırlamaya başlar.1985 yılında Kaiserdamm 7 no’lu adreste Studio !K7’ın temellerini atar.Tanışıklığı iş üretimine doğru meyil ettirerek Einstürzende Neubauten ,Nick Cave gibi isimlerin ilk derli toplu görsel kayıtlarını gerçekleştirir.1989 yılında Berlin Duvarı’nın yıkılmasından sonra tarafsız bölge içerisinde sessiz ve derinden bir hareket başlar.Techno ve House tınıları ve ilk raveler ile birleşen ayrışık şehir şimdi bir bütün olmanın hazzını çıkartmaktadır.Weidenmüller’in aklına bir fikir gelir. Techno gibi daha henüz yer altından pek de ortalığa saçılmamış bir müzikal türe görsel destek ya da video enstalasyonu denilecek olan görüntü ve ses uyumu ile ilk tematik videoları üretebilmek.1991 yılında 3-Lux ile bu ilk gerçekleştirilmiş olur.Resistance D.,F.U.S.E. (Richie Hawtin),Mixmaster Morris gibi ikincil nesil techno prodüktörlerinin parçalarına yer verilmiş çalışmada video ile müzik birbirini tamamlayan etmenler olarak ilk defa görücüye çıkar.3 Lux serisindeki başarının ardından O zamanlar henüz ismi duyulmaya başlanmış olan Trance dj’i Paul Van Dyk ile X-Mix projesinin başlangıcı verilir.Hali hazırda MTV’nin Party Zone kuşağı içerisinde dahi dönemeye devam etmekte olan başarılı görsel düzenlemeleri ile seride Laurent Garnier “Destination Planet Dream”,Richie Hawtin ve John Aquaviva “Enter:Digital Reality”,Dave Angel “Beyond The Heavens”,Hell “Wildstyle”,Mr C. “The Electronic Storm”,Dave Clarke “Electric Boogie” ve Kevin Saunderson “Transmission From Deep Space Radio” gibi 90’lı yılların ilk çeyreğinde dans müziğinin yönünü belirlemiş isimlerin seçkileri Studio !K7’in uzun soluklu serüveninin de ilk başarılı dizilerinden birisi olacaktır.Özellikle hala bir örnek kurgulara sahip olan dinamizmden,yaratıcılıktan uzakta olan sesin görüntü ile bütünleştirilmesi açısından bir nevi kaynak mahiyetini günümüzde de halen taşımakta.Burada sözü yine Weidenmüller’e bırakıyoruz: “Müziğe bilgisayar destekli animasyonlar ile videolar oluşturmak Alman bir şirketin uluslararası müzik sahnesinde kendine yer edinebilmesinin bir gerekliliğinden de ortaya çıkmıştı.Böylelikle yol alabileceğimiz bir arka kapı bulmuştuk.
House ve Techno tabanlı müziklerin çehresini değiştiren bir trend yarattık.Sonuçta bu serinin ardından başka isimler tarafından daha iyilerinin ortaya çıkmasıyla, x-mix serisinden daha uzun bir dönem Studio!K7 etiketinin plak şirketi formuna kavuşabilmesinin ana eksenini oluşturacak olan Dj Kicks serisini başlatmaya karar verdik.”
Dj Kicks daha önce yayınlanmış dj-miks albümlerinden farklı bir odağa yerleştirmemiz gerekiyor.İlk yayınlanan Belçikalı CJ Bolland’ın Bandulu,Planetary Assault Systems,Damon Wild & Tim Taylor gibi isimler ile tekno-ses izleğinin köklerinde bir seyahati gerçekleştirmenize olanak sağlamıştı.Detroit technosunun ses cambazlarından Carl Craig (bkz.Indigo Ekim),ikinci kuşak techno prodüktörleri içerisinde Jeff Mills,Derrick May ile üçlünün tamamlayıcısı olan Stacey Pullen gibi prodüktörlerin djlik yetisi üzerinde master tezleri konumuna girecek olan çalışmalar ile Dj Kicks serisinin eklektik yön öncesi ilk çalışmalarını gerçekleştirirler.
Viyana’lı ikili Richard Dorfmeister ve Peter Kruder’den müteşekkil downtempo duosu Kruder & Dorfmeister’in Dj-Kicks çalışması Studio!K7’ın da dönüm noktalarından birisi olur.Ağırlıklı olarak 3 Lux,X-Mix serilerinden gelen birikim ile Dj Kicks serisinin ilk kayıtları da techno üzerinden şekillenecek elektronik müzik olarak belirlenmişti.Ancak konseptlerin esneme paylarına güzel bir örnek olarak Herbaliser gibi trip-hop,Aquaky gibi jazzy drum & bass, Beanfiled gibi caz vurgulu breakbeat ve Hardfloor gibi serinin öncesi ile de bağ kurmayı başarmış olan techno tınılarını bütünleştirildiği eklektik elektronika / deneysel set konseptinin de ilk örneği olarak kayıt altına almış olurlar.K&D çalışmasının başarısının ardından Massive Attack’in trip-hop sınırlarını mimlediği Protection kaydında Sly parçasındaki vokallerden tanıyabileceğiniz Nicolette’in Plaid ekibinin desteğiyle kotardığı Ambient düzeneklerinden,digital hardcore,breakbeat,d&b ve techno harmanlı Dj Kicks,1998 yılında Magma Music Club’a da gelmiş olan Fransız trip-hop sahnesinin önemli simalarından Dj Cam,Depeche Mode grubuna,Afrika Bambaata,Ryuichi Sakamaoto gibi müzisyenlere yaptığı remiks çalışmaları ile elektronika sahnesinin önemli figürlerinden Andrea Parker’ın seri içerisindeki kayıtları serinin genel gidişatı hakkında bir fikir edinmenize olanak sağlayacaktır.
Dj Kicks’te sanatçıların tamamıyla özgür bırakıldığı derlenen müziğe göre kapak çalışmasından içersinde kayıt edilen özel notlarına kadar çalışmayı ortaya koymuş sanatçıyı ön plana çıkartan kreatif bir sanatsal açılımdır tanımı sanırız bizlere Kid Loco,Thievery Corporation,Nightmare On Wax,Trüby Trio,Erlend Oye ve son olarak yayınlanmış Annie gibi pek çok ismin müziğini anlayabilmek için de bu serinin önemini bir kere daha belirtmekte fayda var.
Gerçek bağımsız bir şirket olmayı başından bu yana ileri sürdükleri işlerle,cesurca tavırlarla ortaya koymayı başaran Studio!K7 müzik piyasasına önemli bir isim olan Rough Trade ekibinin A&R sorumlusu olan Stefan Strüver’i 1996 yılında bünyesine dahil eder.Elektronik müziğin giderek pek çok alt türe bölündüğü,her gün yeni bir tanım farklı bir perspektifin ortaya konulduğu ve çetin mücadelelere sahne olan piyasa içersinde artık !K7 da tüm gücü ile yer alacaktır.Bağımsız müziğin ve müzisyenin temsilinde var olmak istediklerini her fırsatta dile getiren Weidenmüller, büyük firmaların birbirinin aynısını üreterek üstelik de pahalı etiketler ile müziği sadece satılacak bir materyal olarak görmesinin de kendilerinin albüm yayınına başlamalarının nedenleri arasında sıralıyor.
Etiketin bünyesinden bugüne kadar downtempo’nun içeriğine zerk ettikleri analog tınılar ile Smith & Mighty,Compost’un elektronik caz üzerinde yayınladığı kayıtlara paralel işler ortaya koyan K&D’nin eklektist yöünyle benzeş olarak nitelendirebileceğimiz,Alexander Hacke gibi önemli isimle çalışmalar ortaya çıkaran Berlin’li topluluk Terranova,Manchester’dan elektronik müzik külliyatı içerisinde techno’nun arkaik kayıtlarından,drum & bass füzyonuna ve son albümü olan “To All Things What They Need” de yer alan post-ensdüstriyel şehir imgelemlerinden yansımalara uzanan downtempo / deep house kıyılarında gezinebilecek kadar donanımlı Gerald Simpson “A Guy Called Gerald” gibi alternatif dans müziğin önemli simalarının kayıtları yayınlandı.Geçtiğimiz günlerde !K7, Dj Kicks serisinin 10.yılını kutlamak maksadıyla, serinin de bir özeti olarak The Exclusives toplama albümünü çıkarttı.
Caz müziğinin geleneksel formlarına eklemlendirmeler ile modern yorumlamaları da geniş katalog içerisinde keşfedebilmek mümkün.St Germain,Nightmares On Wax gibi acid caz ile pek çok janrı bütünleşik formlar haline senkronize bir müzik halinde ortaya koyulmasını çabalamış isimlerin izlerinin yol gösterici olabileceği Ian Simmonds ve “Return To X” albümü rafine bir denemenin güzel örneklerinden biri oluyor.!K7 elektronika’nın modern deneysel yüzünün önemli simalarından “çılgın dahi” olarak da tanımlandırabileceğimiz en son Plat Du Jour kaydını kendi firması olan Accidental etiketiyle yayınlamış bulunan Matthew Herbert’in projelerine de ev sahipliği yapmıştır.Uzun soluklu projelerin (Radio Boy,MH Band, ) siması olan sanatçı Herbert imzasıyla Ambient nükteli You’re Unknown Me,Foreign Bodies,downbeat melodikasını minimal house ile kaynaştırılmış haline denk It’s Only ve Leave Me Now parçaları ile minimal teorilerini dinleyicilere sunmuştur.Burada belirtmekte fayda var albüm içerisindeki etkileyici vokallerin sahibi olan Dani Siciliano’nun da solo projesi olan “Likes” da aynı etiket altından yine Matthew Herbert ince işçiliği ile yayınlandı.
Minimal tınılara bu şekilde kapısını da aralamış olan !K7’nın en önemli başarılarından birisi de James Taylor ve David Brown ikilisinin Swayzak projesi ile olur.Esneklik açısından çok geniş oynama alanına sahip olan elektronik müziğin son dönemde çokça işlenmiş olan electro-clash den techno ya ve synth pop’a kadar ille de ayrıştırma gerekiyorsa bu terimlerle sınıflandırılabilecek denemelerden sakınılmayan ve aracısız bir müziği sunmayı başarırlar.
Swayzak’ın da Himawari albümü özellikle Kristy Hawkshaw vokalli State Of Grace, üçüncü çalışma olan Dirty Dancing’den Clair Dietrich bonuslu Make Up Your Mind,Kanadalı Hedgear vokalli elektro In The Car Crash ve sabır taşı kıvamındaki tek kişilik gececilerin marşı olan özellikle takdirlerimizi toplayan glitch techno I Dance Alone ve son dönemde yayınlamış oldukları daha eklektik David Brown vokalleri ile melankoli yüklemli Snowblind, son dönem gözde prodüktörlerden Richard Davis’in konuk olduğu My House ve The Long Night gibi Loop From the Bergerie albümlerinde 80’ler tınılarından esintileri dahi duyumsayabileceğiniz yetkin çalışmalarla elektronika sahnesinde takip edilmesi öncelikli sanatçılar konumuna yükselirler.
Studio !K7 son dönem içerisinde de yeni tınıların kokusunu ve yenilikçi isimleri yayınlamada bağımsız plak şirketi kimliğine uygun olarak cesurca adımlar atmaya devam ediyor.Bunu son örneği de çoğunluğu 80 jenerasyonundan yetişme gençlerin oluşturduğu üç-dört dakikalık punk aranjmanlarına benzeş süreleri içerisinde elektronik motiflerle gitarlı müziklerin bir harmanı olarak ortaya Elektrock müziği icra eden topluluklar Out Hud,The Glimmers ve Benjamin Diamond gibi isimler de etiketin alternatif kolu altına taşımayı başarırlar.
Indie dinleyicisi için tanıdık gelebilecek, geçmişleri hardcore/punk topluluklarında yer almış California’lı bir beşli Out Hud.Zaman içerisinde dinledikleri dub,disco,techno,r&b gibi müziklerin bir harmanı da evrilmeye başlayan müzik zevklerine paralel olarak Out Hud projesi ile bir bütün haline getirmeye gayreti içerisine girerler.Chicago’lu Kranky etiketinden ilk albümleri olan S.t.r.e.e.t.d.a.d.’i yayınlarlar.Vokalsiz olmasına karşın elektrock müziğini ilk örneklerinden birisi olarak anılacaktır çalışma. !K7 çatısı altından ikinci kayıtları olan “Let Us Never Speak It Again” ile müziklerinde vokal kullanımı ile etkileşimlerini daha kuvvetlendirirler.Dinamik ve eğlencelik unsurların yanında da politik duruşlarını da hicivler ile gerçekleştirmekten sakınmazlar. It’s For You,How Long,Dear Mr.Bush gibi parçaları ile dönemsel bir gelir geçer grup olmadıklarını da ispat ederler. Stardust’ın “Music Sound Better With You” parçasındaki vokallerin sahibi Benjamin Cohen’in solo projesi olan Benjamin Diamond’da gitarlı müzikler ile son dönem yıldızı parlayan isimlerden.Stardust projesinin ardından french-touch olarak adlandırılan Daft Punk,Motorbass,Air gibi isimleri konuk ettiği Diamond Traxx etiketini kurur.House müziği ana tema olarak ele alan etiketten sınırlı sayılarda iki toplama albüm yayınlar.Bu yoğun dönemin ardından ise solo projesinin kayıtlarını gerçekleştirir.”Out Of Myself” House müziği üzerinden gelen bir ismin kişisel şarkı yazarı / prodüktörü kimliğini ortaya koyacağı bir folk-pop çalışması olur.Bu ani dönüşüm neticesinde de ortaya karışık bir albüm olmak yerine ayakları yere sağlam basan kimi noktalarda rock’n’roll ile elektronika demlerini keşfedebileceğiniz bir “günlük” kaydını andırır.Fransız minimal techno’cu Ark’ın remiksi ile “Out Of Myself” çalışmadan yayınlanan ilk kırk beşlik ile kulüp dinleyicisini albümdeki orijinal versiyonu ile de alternatif dinleyiciyi tam on ikiden vurmayı başarıyor.
Sözün kısasına gelirsek eğer tanımlandırmalar,biçimlendirmeler ve etiketlemeler ne olursa olsun varolana alternatif oluşturabilecek kapasitedeki her sanatçı için önemli bir plak firması Studio!K7.Dinleyiciler için ise sürekli aynı yönelişimler içerisinde sıkışıp kalmaktan kurtulabileceği evet eklektik evet deneysel evet caz,rock,elektronika gibi haleti ruh-iyenize göre bir şeyler keşfedebileceğiniz bir aracı/platform.Weidenmüller’in başlattığı ve her adımda biraz daha estetize edilmiş müzikal zevkleri keşfetmeniz dileğimizle….
*Yazıda bahsi geçen ayrıntılar Berlin Digital-A Guide Through The Electronic Scene (Alive) DVD kaydından derlenmiştir.
* Living Indigo Dergisinde Yayınlanmıştır.
http://www.k7.com
Comments