Techno'nun Kalite Kontol Merkezi - Soma

Techno’nun Kalite Kontrol Merkezi-Soma Quality Recordings

Elektronik müzik, dinleyiciler için her daim farklı yönleri ortaya çıkaran çoklu alternatiflerin platformu oldu.Hemen hemen her beğeniyi karşılayabilecek olan müzikal alt disiplinler bu kavramsal fenomenin de temellerinde yol ayrımına gelmiş olan dinleyicileri bekliyor.Bahsini açacağımız konu’da bugün ortak paydalarda hareket eden minimal ve elektro tınıları ile bütünleşmeye doğru iyice meyil etmiş olan bir zamanların tavizsiz olanı “Techno”. Katmanları arasında incelikli işçiliklerin kara plaklar üzerine beyaz etiketlerle isimsiz kahramanları yarattığı günlerden bashetmek istiyorum.Küçük mekanlar içerisinde ortaya çıkmaya başlamış olan bir başkaldırım aslında bu bahsi geçen müzikal hareket. Çoklu ve çoğulcu bakışın, ilk başta göze marjinal gelse de zamanla alışılabilen yüksek vuruşlu destinasyonların mihrabı. “Techno” yu ifadelendirebilmek bu satırların yazıldığı anlarda dahil olmak üzere, kişisel bakışlara göre değişkenlik ve tanımlandırmaları ortaya çıkarıyor.Alınabilecek ve alıntılanabilecek her türlü terim de bu kıvrımlarda kendini yoruma açık hale getiriyor.

Detroit’te adımlarını atmaya başlamış olan “techno”nun dans edilebilir edisyonlarını kıta Avrupası içerisinde özellikle, denenmemiş olan müzikal janrlara ilgileri herkesce malum olan Britanya sahnesine taşımış eklektik yapılandırmaların izleğine koyulmadan önce “techno” tanımında sağlama yapmış bir ikili ve onların 15 yıllık deneyimlerini paylaştıkları aracısız platform Soma Quality Recordings bu yazımızın ana konusu. Stuart McMillan ve Orde Meikle’den ya da sahne adlarıyla Slam’in ön planda Red plak dizisi ile nam salmış olan Dave Clarke’ın da gizli patron konumunda kurucuları oldukları ve ilk paragraftan itibaren belirtmiş olduğumuz sarmalı (kuramı) anlaşılabilir kılmaya çablayan ve her dönemeç içerisinde şans verdikleri yeni isimler ile modern elektronik dans müziği sahnesinde öncül konuma yerleştirilmesi gereken bir etiketin mimarları.Kurulduğu günlerde ince nüanslar ile birbirinde ayrılma içerisinde bulunan “techno”nun İskoçya’dan Dünya’ya alternatif sunumlarını kendi projeleri Slam’in yanı sıra Percy X, Space DJ’z, Master H, Funk D’Void, Daft Punk, Scott Grooves, Alex Smoke, Vector Lovers gibi isimler/gruplar ile istikrarlı bir biçimde dönüştürme çabası Soma Quality Recordings’in kısaca tanımlamak için yeterli olacaktır. Kendi alternatifini yaratmaktan korkmayan aksine doğal süreci içerisinde eklemlenen her yeni melodi kuramı ve kuramcısı ile “techno” nun dijital indirmeler ile kara plağa yavaş yavaş sırtını döndüğü günümüzde sırf bu çaba yüzünden dahi takdir edilmesi gerken bir etiket. Soma Quality Recordings’i araştırmak dinlemek isteyenler için etiketin imdisinde ön planda olan isimlerine göz atalım.İyi dinlenceler.

Slam
Rejuvination ile paylaşılmış olan Soma 001 kaydında yer alan Eterna parçasından bu yana “techno”nun stabilliğini ortadan kaldırmaya çabalayan bir proje Slam.Üst paragrafta da değindiğimiz gibi Stuart McMillan ve Orde Meikle’de oluşuyor.İlk tanışlarından bu yana elektro, funk ve reggae-dub ritimlerini house müziğin çıkışını gerçekleştirmiş olduğu 80’li yılların sonlarından itibaren Glasgow merkezli “The Arches” kulübünde bütün bu türler ile harmanladıkları eklektik setler ile adlarını duyururlar. Soma Quality Recordings’i kurmaya karar vermeleri ve ilk plaklarını yayınlamalarının ardından dans müziği takipçileri için efsane konumuna yerleşmiş bulunan bir klasik olan “Positive Education” kaydı Slam için de “yıldızlık” kariyerlerinin başlangıcını oluşturur. Parça gerek orjinal versiyonu gerekse de Richie Hawtin’den Luke Slater’a Carl Cox’dan Josh Wink’e kadar kadim “techno” sanatçılarının remiksleri ile elektronik müziğin sunumlandırıldığı platformlardan ana akım radyo istasyonlarının listelerine kadar uzanan bir başarı grafiği çizerler.Detroit techno’suna olan ilgilerini mimleyen “Headstates” debut albümleriyle bu başarının boşa olmadığını da ispat ederler.Resident Advisor’a verdikleri mülakatta belirttikleri gibi Detroit ve Chicago’nun, Juan Atkins, Rhythm is Rhythm, Phuture ve Larry Heard gibi türler üstü prodüktörlerinin kendilerinin dj’liğe başladıklarında edindikleri kayıtlara da birer saygı duruşunu ve bu Mars’lı kayıtlardan etkileşimlerinin kendi plaklarındaki yansımalarının bütünüdür “Headstates”. Elektronik müzik tarihine not düşmelerinin bir diğer yansıması da daha sonraki çalışmalarında da sık sık vokallerde karşımıza çıkacak olan Dot Allison, eklektik deha James Lavelle ve Paddy Flaherty’nin ikili ile ortaklaşa gerçekleştirdikleri müziğin odak noktalarındaki sesleri eklemledikleri “Alien Radio” ve daha sonra yayınlamış oldukları parçaların remisklerinden müteşekkil dj-miks albümleri ile komplimanlardan arınmış “pir-u pak” müzik arayan dinleyiciler için birer başucu kaynağı olmayı başardılar.Birbiri ardına yayınladıkları plaklar ile trend belirleyicilikten çok yaklaşan müzikal değişimleri eskilerin olgunlaşmış ses kümeleri ile harmanlama konusunda öncül olmaları da Slam’i “Techno” dünyası içerisinde ayrı bir konuma yerleştirmemize olanak sağlıyor.

Vector Lovers
Önce Tokyo Glitterati geldi ardından Girl + Robot, Lake Nocture onu takip etti.Intelligent Dans Music üst başlıklı melodileri ile, Iwari etiketinden yayınladığı kayıtlar ile tanıdığımız Martin Wheeler aka Vector Lovers’da Soma Quality Recordings yazısı içerisinde bahsi edilmesi gereken bir diğer önemli sima. Eklektik düzlemleri ile oluşturulmuş olan kayıtlar, kimi zaman çocuksu sevimliliği taşıyan eğlenceli melodileri, onun müziğini keşfetmek isteyenler için birer başlangıcı oluşturur.2005 yılında Soma etiketinden debut çalışmasını takip eden Capsule For One albümü yayınlanır. Bahsi geçen önceki çalışmasında olduğu üzere Vector Lovers bu çalışma içerisinde de akademik marjlar ile koyu koyuya ayrımlaştırılmaya çabalanan idm müziğinin de eğlendirici formlar içerisinde de kullanılabildiğini, sonucun ise Arrival, Metroplolis, Boulevard, Capsule For One ve To The Stars gibi parçalardaki çeşitlilik olarak karşımıza çıkmasına olanak sağlar. Sanatçı, Sean Hawson’un vokal desteği ile kaydedilen Computrfnk parçası ile bu harmanlamanın bir üst boyutuna geçişini gerçekleştirir.Elde var olandan sonuna kadar faydalanan ve bunu da müziğinde yansıtmakta giderek ustalaşan Vector Lovers içerisinde barındırıdığı çocuğu da ortaya koyması açısından da önemli bir kayıttır aynı zamanda çalışma.Oyuncak melodilerini anımsatan ses örneklerini disko soslu leziz bir elektro kıvamına dönüştürmek de ancak ona yakışır.Commodere günlerinin de yad edilmesine olanak sağlayan, benim de dahil olduğum pek çok dinleyicisi için 8bit müziklerin dünyasına çağrısını da Nostalgia 4 The Future parçasıda bu deneyimin bir devamı olarak Lovers’ın diskografisindeki çalışmalar arasından keşfedilmeyi bekliyor.Bu çoklu gelişimler, denemelerindeki şaşmaz isabet oranları ile (hafiften ekonomi yorumu gibi kalsa da...) “Techno” nun geleceğinde yer alabilecek isimlerden birisi olduğunu ispat etmiş olur.Evet Vector Lovers eğlencelidir, biriktirdiği destinasyonlar arası müziklerini sadece yukarıdaki belirttiğimiz müzikal janrlar içerisinde değil, 4/4 lük plaklarında gerçekleştirdiği için. Sadece bariz ve sabit duranı değil, değişken kümelerle oynamaya doymayan bir meraklı edasıyla sürekli yenilenen bir “sound”un peşinde koşması da Vector Lovers’ı Soma Quality Recordings içerisinde yenilikçi akımın lider isimlerinden birisi haline dönüştürmeye yetiyor.

Alex Smoke
Soma Quality Recordings’in geniş yelpazesini tamamlayabilecek üçüncü isim Alex Smoke. Slam’de Detroit Techno etkileşimli bütünlemeler, Vector Lovers’da laboratuvar ortamlarında geliştirilmiş sterilize eklektik-diskno ses kümesi ve Alex Smoke’un minimal techno sahnesi içerisinde yerleştirmiş olduğu çoklu katmanlar ile yapılandırılmış epik techno’su etiketin günümüzde göz önünde bulundurlan seslere de aynen geçmişte olduğu gibi şans tanımaya devam ettiğinin de bir işareti.Soma etiketinden Funk D’Void’in “Way Up High” parçasına yaptığı remiks ile adını duyduğumuz sanatçının kişisel çalışmalarından ilki olan hipnotik elektro temasları ile Chicago Soundu’nun (Felix Da Housecat, Armando gibi isimlerin elektro ile harmanladıkları elektro-tech-funk ekolü) ile tanımlandırabileceğimiz “Chicca Wappa” EP si ilk debut 12”liği olarak yayınlar.Bu çalışmayı takiben derin vuruşlar ile bezenmiş “Simple Things”, Akufen’in oluşturduğu minimal kompozisyonların grotesk-illbient tonlara bulandığı “Pingu” ve Kompakt’ın uzunca bir süredir ses çerçevesini oluşturan mikro tekno tabanlı “Sortie”yi içeren “Simple Things” Ep’si ile Vakant etiketine ve Berlin sahnesine doğru açılımlarını gerçekleştirir. “Incommunicado” ise içerisinde muhteva ettiği çeşitli katmanlar ile eleştirmenlerce techno sahnesi için yeni kurtarıcı gözüyle bakılmasına yol açar.Debut albümü Incommunicado’nun üzerinden bir yıl geçmeden, albümün sene-i devriyesinde Alex Smoke “Paradolia” albümü ile mimlenmiş olduğu elektronik alaşımlı dans müziği kulvarının tek atımlık bir isimi olmadığını dinleyenlerin beğenisine sunar.İlk albümün ardından yaşanan, ikincisinde ne naneler karşımıza çıkaracak sorununu da Shminimal ve Shwingnut ikiz epleri ile alt etmiş olan Smoke, “Paradolia”da da izleyeceği yeni rotanın sismik titreşimlerini paylaşır.Daha alttan alta hareket eden clickler ile alt zemini oluşmuş,toybox zillerin kompozisyonu anlatma görevlisi olarak seçtiği “A Moment To Myself”, “Don’t See The Point” zamanında yazılmış olduğu konusunda kanaat getirdiğimiz , hesaplaşırım gerekirse seninle bile parçası “Never Want To See You Again”, elektro nişli vokoder ses füzyonlu “Meany”, klasik müzik enstrümanları ile downbeat minimal bir komponent “Prima Materia”gibi çok katmanlı ses deneylerine girişir.Keskin hatlarla sabitlenmeyen melodik kurgular, anlık süprizlerin bolca serpiştirildiği, dinamik olmak için kaskatı müzikal yapıların alaşağı edildiği, anlık, günlük değil yıllar boyunca dinlenebilecek çalışmaları ile sadece Soma Quality Recordings için değil modern elektronik müzik sahnesi içinde de daha çok duyacağımız bir isim
Livingindigo Dergisi#01 Ekim-2006 tarihli nüshasında kısaltılarak yayınanmıştır.
Allame-i Ulul Arz'dan Ara Nağmeler
Soma @ Myspace

Comments