Bir Durum Değerlendirmesi, Sene Devir Oldu Baki Kaldı Tınılar

« …Fakat o nağmeleri his kulağı duymaz, çünkü his kulağı, kötülükler yüzünden pis bir haldedir. İnsanoğlu perinin nağmesini işitmez ; çünkü perilerin sırlarına yabancıdır. Gerçi perinin nağmesi de bu âlemdedir ama gönül nağmesi her iki sesten de yüksektir. Zira peri de, insan da mahpustur ; ikisi de bu bilgisizlik ve gaflet zindanındandır… »
Mevlana Mesnevî-i Şerif’inden
Takvimden yılın son yaprağı da düştü. Geri sayımlar, sessiz ve derinden, ümit beslemeli, alacalı bulacalı, yeniye giriş hazırlıkları nihayete erdi. Tantanalı veya az tantanalı, durup düşünceli veya alabildiğince unutmalı bir geceyi ve dahası koca bir seneyi daha ardımızda bıraktık. Nicedir ettiğimiz kelamların izlerini sürerek yeniden yenilenebilmek için sıfırlandık ; ya da öyle sandık. Gülüşlerimizin arasına geçen yılın sessiz karelerini serptik. Nasıl serpilmesin ki değerli okur, pastoral renklerden renk körlüğüne geçiş sağladığımız, tartışabilmek ve fikir türetebilmek için bile kalın zırhlar giymemiz gerektiğini ; enikonu tedbirli olmamızın zorunluluğunu yılın ilk günlerinde acı bir tecrübe ile öğrendik. Hiç bir önerme veya hiç bir istek mutlak sınırlandırmaların dışına çıkmamalıydı. Hep birlikte susup mutlu mesud yaşanılmalıydı ; öteki dediğimizin sesi de tın tın çınlamalıydı kendi azınlığının içinde… kendi sınırlarının içinde… dört duvar içinde… Olmadı oldurulmadı neticede bir can daha yitip gitti, tam da kıvamının tutturulmaya, diyalog köprüleri atılabilmeye çaba sarf edildiği bir ara dönemde. Tedirgin ve ürkek olsa da insanların içinde yaşamaya alışkın olan güvercinler gibi imtina edip, saygı gösterdi, yaşatmaya çalıştı ve üretmeye kalıpların çok dışında ; ama bir anda önyargının kurşunları uzaklara taşıdı bedenini ve başladığımız noktanın da gerisine düştük bir anda. Mutlak sessizlik…

Akla düşüp de tahtalara vurduran düşünceler canlı olarak yaşantımıza dahil oldu. « Sözde !!! » maktuller ile « özde !!! » gerçeklik darmadağın oldu. Bildiğimizi sandığımız şeyler bir başka karede bambaşka bir detayın küçücük ayrıntısı haline dönüştü. Zembereği çekilmişti bir senenin daha ve dahası yaşanacak, görülecek onlarca durumdan bizi en çok meşgul edeni olacaktı. En çok durup düşündürten, çözümsüzlük bağlamında ilerlendikçe, sahneye dahil olan ‘Akıllı Ol’, ‘Plan Yapmayın’ lafı güzaflarını barındıran onlarca tamlama ile zincirleme bir şiddet sarmalının içinden çıkartılmamak üzere kıstırıldığımız hissine vakıf olmuştuk. Sesler de birbiri içinde karışıyor giderek kakafoniye dönüşüyordu. Bu daha başlangıç demiştik, bu elim cinayetin az ötesinde rahip cinayeti, kitabevi baskını neticesinde üç kişinin hayatını kaybetmesi, rahip kaçırılması vd. ile görüngünün tümüne baktığımızda birliğimizi simgeleyen mozaiğin giderek kenarlarından yontulmaya başlandığını belki de ilk fırsatta kırılması için gösterilen çabaların afaki çokluğuna şahit olduğumuz bir seneydi 2007. Sorunların temelinde yatan nedenlerden birisi olan 301. maddenin nasıl bir keskin kılıç gibi her birimizin başı üzerinde sallandığını dikkatle baktığımızda fark ettiğimiz, lafımızı bu yitirilenlerin ardından daha bir tartarak değerlendirdiğimiz günlerde anladığımız bir diğer önemli detaydı. Söylemlerin, peşin hükümlerle yargılanabilmesi için kamuoyu nezdinde kabul görür bir kaç demecin yeterli olduğu bir ortamda da düşünsel anlamda bir ilerleme de eni konu zor ve çok meşakkatli sınavlar verilmesini gerektiriyordu. Bunun zorluğunu bu konuda yazılar kaleme almış Perihan Mağden, Murat Belge, H.Gökhan Özgün, Baskın Oran vd.lerinin makalelerinde kendi çıkarımlarınızı da eklemleyerek, çoklu boyutlarıyla değerlendirebilirsiniz.

Dile getirmeye çalıştığımız her problematta, her çözümleme tümcesinde nasıl giderek farklılaştığımız afaki bir biçimde ortalığa salındığı bir seneydi 2007. Türlü çeşit tartışmalar, birbiri ardına eklemlenen monologlar ile Cumhuriyetimiz de farklı deneysellikler ile kendini geliştirmeyi ; bir nebze daha ilerisinde ümidimizi koruyabilmemiz için yapılanmaya devam etti. Çıkarımlar ve söylenceler pek tabii ki çoğaltılabilir. Kimi önermeler hepimizi ilgilendirirken, kimisine katılmıyor dahi olabiliriz. Neticesine baktığımızda ise en azından konuşabilmek için elimizdeki fırsatların hala tükenmediğine şahit olmamız bile başlı başına önemli. Şekillendirilmiş olana farklı katmanlar eklemleyebilmek, düz hatların dışında iki kelam fazlasını kotarabilmek, gayya kuyusu gibi derin derin devletin yüzeylerini alenen öğrenebilmek gibi türlü çeşit deneyselliklerin olduğu bir 2007 geçti önümüzden. Sözün fazlası da edilebilir ancak, müzik ile bağlantılı olan iş bu neşriyat içerisinde yayınlanmış her bir bildirgeç içerisinde az çok yaşadığımız günler ile alakalı anektodlar aktardığımız için daha da çok detaylandırmıyoruz. Sizleri Radikal Cumartesi ekinde Sayın Pınar Öğünç’ün makalesinde yer alan çeşitlendirmelere göz atmaya davet ediyoruz.

Müzik de hayat ile bağlantılı olan bir neşriyat biçimi. Keskin hatlar ile sabitlenmiş kitabına uygun yapılan üretimlerin yanı sıra 2007’de deneyselliğe daha çok prim veren, yenilikçi solukların kotardığı taze sesleri barındıran, muhtemelen de elektronik müziğin giderek ana akım içerisinde doğru rotayı tutturmayı başardığı bir yıl olarak kayıtlara geçecek plakların yayınlandığı bir sene olarak hatırlanacak bir yıl ardımıza kaldı. Tümleşik algı sınırlarının dışında, kimi zaman hayalperest, kimi zaman keskin bir gerçeklik ile kotarılmış olan müzikal disiplinler arasında köprüler ile bilemediğimiz daha onlarca farklı müzikal janrın içerisinde kendimize uygun olanları taramaya çalıştık. Dinleyebildiklerimizden seçmiş olduklarımız ile Deuss Ex Machina’nın çıtasını geliştirmeye çalıştık. Çünkü burada, ne kadar çok yazılırsa yazılsın, müzik en doğru mesajını dinleyiciye ulaştığında ; olduğu gibi ileten bir önerme. Çünkü müzik, yaşamanın daraltılmış sahalarından engin coğrafyalara açılımızı kolaylaştırabilecek kadar içselleştirebileceğiniz tınılar bütünü. Umarız geçtiğimiz yıl içerisinde de sizlere yeterince ulaşabilen kolajlar hazırlamayı başarabilmişizdir.

Yılın son günlerinde ise bu bir senelik dinlence geleneğini tamamlayan, bir yerde dinlediklerimizin de özeti kabilinden işlev gösteren listeler yayınlanmakta müzik ile alakalı pek çok mecrada. Birazdan göz gezdireceğiniz liste de Deuss Ex Machina’yı oluştururken kaynak edindiğimiz, parçalarından seçkilerini paylaştığımız, bildirgeçlerimize konuk etmeye çalıştığımız örnekleri barındıran 41’lik bir seçkiyi barındırıyor. Ümidin ve ümitsizliğin kolkola girdiği bir yılın arından hayatı biraz daha olumlandırabilmek için, Mevlana’nın deyişiyle bilgisizlik ve gaflet zindanlarından uzaklaşabilmek ; kulağımızı biraz daha farklıya açabilmek için, açılabilmek için… İyi Dinlenceler…

Deuss Ex Machina 41 Devirlik Ses Seceresi
-----------------------------------------------------------------------------
1-Radiohead - In Rainbows (XL Recordings / Equinox Music)
Birbirleriyle bağlantılı olan üç albümlük bir serinin ardından merakla beklenen, bekleme süresi uzadıkça meraklandıran bir çalışma olmuştu « In Rainbows ». Grubun canlı performansları sırasında görücüye de çıkmış, kulaklara da ulaşmıştı tüm bu şarkılar, peki neydi bu kadar özel kılan bu çalışmayı ? Radiohead’in herkesin içine düşebildiği derin iç sıkıntılarını, melankolik aksleri, dışarının kakafonisi içinde sesini yitirmiş ilişkileri irdelemesi ve bunu sahici, anlaşılır bir dille kotarması bu çalışmayı özel kılan etmenlerin bu satıların yazarına göre en birincil nedenini oluşturuyor. Yılın En İyi Albümü.

2-Burial - Untrue (Hyperdub)
Kimliği gizli kalmasına özen gösteren bir üretici.Pek çoğumuz gibi günlük işlerinin peşinde koşan bir birey. Yıllarca abisinden duyup da gıpta ettiği drum & bass, uk garage ve rave günlerinin müzikal çeşitliliğini ‘debut’ çalışmasının ardından 2007’ye de taşımayı başaran bir üretici olarak karşımıza çıkmıştı. « Dubstep »i elektronika’nın ağır aksak yönleri ile grime ve 2 step’in elementleri ile bütünlediği « Untrue » tek atımlık bir prodüktör olmadığını dahası müzikal hissiyat konusunda enginliği ile pek çok ismin şimdi kendisine gıpta ile baktırtmayı başarıyor. Yılın En İyi Elektronik Albümü.

3-Odd Nosdam - Level Live Wires (Anticon)
Sonik ses denemeleri, hip hop’ın çığır açıcı dönüşmüne ilham olan enstrümental düzenleme becerisi, az buçuk da kakafoni. cLOUDDEAD grubunun da üyesi David Madson’ın solo projesi Odd Nosdam’da bu yıl Deuss Ex Machina’nın önerdiği önemli kayıtlar arasında yerini alıyor. Birbirlerine türdeş olmayan ses öğelerini, ustaca kotarılmış partisyonlar ile birbirine bağlayan ve albümün tümünü dinlediğinizde alternatif abstrakt ses’in enerjik önermelerine haiz olacağınız bir bütünlük arz ediyor. Genelin dışında kalmış tüm dinleyicilerimiz için iyi bir dinlencelik…

4-Deadbeat - Journeyman's Annual (~scape)
Elektronik müziğin daraltılmış bir örnekliğine nazire yaparcasına, her bir çalışması ile teorilerine yenilerini ekleyen bir prodüktör Scott Monteith aka Deadbeat. Minimal dans müziği kurgularından, dub techno’ya uzanan bir ses yelpazesine sahip olan « Journeyman’s Annual » ile geçtiğimiz yıl kalitesini bir kere daha ispatladı. Müziği hayat ile ilintileyerek, Batı Dünya’sının ikircikliğine karşın mesajlarını barındıran aynı zamanda da bir gezginin iki sene boyunca güncesini kıvrak zekalı, ironi yüklemli bir izlek kulaklarımıza ulaştırmayı başardı. Yılın En Alternatif Dans Dinlencesi.

5-Battles - Mirrored (Warp Records)
Tyondai Braxton, Ian Williams, John Stanier ve David Konopka'dan oluşan Battles, 2004 yılından bu yana üretmiş oldukları post rock bağlamlı müzik ile yeterli ilgiyi üzerlerine toplamayı nihayet bu sene Warp etiketinden yayınlanan Mirrored albümü ile başardılar. Deneysel nükteyi elektronik ve rock ile harman eden « Atlas » ve alabildiğice uzak bir seyrüseferi irdeleyen, yalın ses karmaşası « Tonto » bizim bu satırlarda anlatmaya çalıştığımızdan daha fazlasını sizlere sunacaktır. Karmaşanın ortasında sessizliği arayanlar veya tam tersi için ellerinin altında bulundurulması farz kayıtlardan.

6-Justice - † (Because Music)
Gaspard Augé ve Xavier de Rosnay ikilisinden müteşekkil topluluk, çerçevenin (yaşamın) içerisinde olan bitenleri, o anda neler olabilir kurgusunuda eklemleyerek tamamen dışarıdan bir bakışı irdelemekte « Cross » albümünde. Baskın teorik aksamlar ile bilindik ses temaslarının yerini tam manasıyla hangi saniyeden kesit girecek, hangi saniyede keyboardların seksenlerine ışınlanacağınızı belirleyen bir retorik almakta. Justice ; izlence kültürünün (Entertainment)’ın harcamakta beis görmediği ve handiyse tu kaka demekten dilinde tüy bitmiş olduğu elektronik müziğin “ana akımınının” derlenip toparlandığında nasıl etkin olabileceğinin de kanıtı olarak listemizde yerini alıyor.

7-Apparat - Walls (Shitkatapult)
Kurucusu ve ortağı olduğu Shitkatapult etiketinin mottosunda olduğu gibi « Özel insanlar için özel müzikler »i şiar edinmiş bir isim olan Sascha Ring aka Apparat geçtiğimiz sene de Walls albümü ile istrikrarını koruyan bir performans sergiledi. 2006 yılında Ellen Allien ortaklığında gerçekleştirmiş olduğu Orchestra Of Bubbles’ın ardılından gelen çalışma, içeriğinde bağlatıladığı öznel yapılandırmalar ile Bay Ring formüle edilemeyen, ancak dinlenildiğinde yüreğe işlenen bir müzikal kesit sunmayı başarmasının da altını kalın kalın çiziyordu. RadarLive festivali kapsamında canlı performansında da bu minvalde işleyen, kendini sürekli yenileyen bir olarak elektronik sesler ile seyrüseferini dinleyicilerle paylaşmıştı. Nitelikleri ile yılın unutulmaması gereken kayıtlarından birisi olarak beğeninize sunulur.

8-Guts - Le Bienheureux (Wax On)
Uzunca bir süre elimizin altında bulunmasına karşın, bu sayfalarda bahsini hep açtığımız müzik yazarlarından Sühan Gürer’in keşfetmesi ile dikkatimizi üzerine çekmeyi başarmış bir kayıt olan Le Bienheureux bu yılın en büyük süprizlerinden birisi olarak listemizde yer almakta. Bonobo, De-Phazz kararında Koop ama engin bir açıklıkla belirtilebileceği üzere Nightmares On Wax akrabalığı ile Guts'un müziğinin ana yapısı hakkında bir fikir edinebilirsiniz. Kasvetin tarumar ettirdiği günlerin ardından müzik çalarınızda çalmaya başlaması ile beraber kendinizi tüm yorgunluk ve dertten soyutlayabilmeniz için gerekli olan sesleri barındıran bir komple terapi dizini. Yılı en şevk verici, kafa dağıtıcı çalışması

9-The White Stripes - Icky Thump (XL Recordings / Equinox Music)Vasıfları ile modern rock sahnesinde isimlerini en çok duyduğumuz gruplardan birisi olan The White Stripes’ın Icky Thump albümü de yılın anılması gerekli çalışmalarından bir diğeri olarak listemizde yer almakta. Kendilerini kanıtladıkları Detroit’e bir veda busesi kondurup uzaklara taşınmaları ile müzikleri de geniş bir coğrafyadan etkileşime açık hale gelen deneyselliğe ulaşması bunun bir yerde de gerekli bir göç olduğunun okumasına yol açmıştı. Aşina olduğumuz seslerden farklılaşarak, blues’dan çingene müziklerine, folk rock’dan country’nin tozlu yollarına ulaşan bir serüven vaat ediyor, Icky Thump. Israrlı ve kuralların katıcılığına inat bir haşarı çocuk bakışı ile cayır cayır.

10-Fedayi Pacha - The 99 Names Of Dub (Hammerbass)Hiyerarşik şekillendirmelerin ters köşesinden ses veren bir üretici olan Fedayi Pacha, sınırların ve sanrıların berisine ışık tutan işlerin altına imzasını atmaya 2007’de de The 99 Names Of Dub albümü ile devam etti. Fedayi Pacha, Batı’nın oryantalizm’e bakışını yer yer kara mizahla eleştiren, dönüştürdüğü melodiler ile gerçek bir ses sentezi yakalmaya çalışan taze önermelere kulak kabartmak isteyenlere yeterli verileri de iletmeyi başarıyor. Baba Zula’nın müziğine aşina iseniz, Muslimgauze’un müziğinden zevk alıyorsanız kaçırmamanızı salık veririz.

11-Modeselektor - Happy Birthday (BPitch Control)
12-PJ Harvey - White Chalk (Universal Island Records)
13-Dave Gahan - Hourglass (Mute Records Ltd.)
14-The Field - From Here We Go Sublime (Kompakt)
15-UNKLE - War Stories (Surrender All)
16-Chk Chk Chk - Myth Takes (Warp Records)
17-Jean-Jacques Perrey & Luke Vibert-Moog Acid (Lo Recordings)
18-Susumu Yokota - Love Or Die (Skintone / Lo Recordings)
19-Groove Armada - Soundboy Rock (Columbia)
20-Uusitalo - Karhunainen (Huume)
21-Beirut - The Flying Club Cup (Ba Da Bing !)
22-Piano Magic - Part Monster (Important Records)
23-Rufus Wainwright - Release The Stars (Geffen Records)
24-Fennesz & Sakamoto - Cendre (Commons)
25-Gilad Atzmon & The Orient House Ensemble - Refuge (Tip Toe/Enja Records)
26-Spoon - Ga Ga Ga Ga Ga (Merge Records)
27-Maps - We Can Create (Mute Records Ltd.)
28-The Nightwatchman - One Man Revolution (Epic)
29-Von Südenfed - Tromatic Reflexxions (Domino Recordings Co.)
30-Efterklang - Parades (Leaf)


Gözaltı Pazarı (Toplama Albümler, Yeni Basımlar, Canlı Calışlar, Yerli Üreteçler)
-----------------------------------------------------------------------------
31-Sigur Rós - Hvarf/Heim (XL Recordings)
32-Ed Yazijian - Six Ways To Avoid The Evil Eye (One Tree)
33-Ricardo Villalobos - Fabric Live 36 (Fabric London)
34-Daft Punk - Alive (Virgin)
35-Various Artists - Istanbul Calling Vol.2 (Elec-trip Records)
36-Various Artists - Vol.1 Türk Alternatif Rock Toplaması (Voltaj)
37-Dinar Bandosu - Saykodelikdeşik (Ütopya Müzik)
38-Baba Zula - Kökler (Doublemoon)
39-Pole - Steingarten & Steingarten Remixes (~scape)
40-Donnacha Costello - Colorseries (Minimise)
41-Patti Smith - Twelve (Columbia)

Comments